Certyfikaty dla przydomowych oczyszczalni ścieków: co warto wiedzieć przed zakupem?

Wdrażanie nowoczesnych metod zarządzania odpadami stałymi i ściekami jest kluczowym czynnikiem zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście, koncepcja przekształcenia tradycyjnych szamb w przydomowe oczyszczalnie biologiczne prezentuje się jako atrakcyjna alternatywa. Jednakże, realizacja takiego przedsięwzięcia wymaga znaczących inwestycji finansowych, porównywalnych z kosztami instalacji nowej przydomowej oczyszczalni ścieków.

Techniczne i ekologiczne ograniczenia przekształcania szamba w biologiczną oczyszczalnię

Modernizacja istniejących szamb na systemy oczyszczania biologicznego napotyka na liczne przeszkody, od technicznych ograniczeń po rygorystyczne wymogi prawne i ekologiczne. Poniżej przedstawiono główne czynniki do rozważenia:

• Szczelność i trwałość: Betonowe szamba mogą z czasem tracić na szczelności, co negatywnie odbija się na efektywności biologicznego procesu oczyszczania. Modernizacja takich systemów niesie ryzyko niewystarczającej szczelności, co może uniemożliwić prawidłowe działanie zmodernizowanego systemu.
• Zgodność normatywna: Biologiczne oczyszczalnie ścieków muszą spełniać określone standardy, w tym wymagania normy EN 12566-3 (PN-EN 12566-3+A2:2013). Istniejące szamba często nie spełniają tych kryteriów, co stawia pod wątpliwość legalność i efektywność takich modernizacji.

Aspekty prawne – brak zgodności z normą EN 12566-3

Aby system oczyszczania był zgodny z dyrektywami UE, musi zostać poddany testom i otrzymać certyfikat zgodności. Szamba przekształcone na oczyszczalnie nie są przedmiotem takich badań, co może prowadzić do niezgodności z przepisami prawa.

Znaczenie deklaracji właściwości użytkowych w procesie adaptacji szamba na oczyszczalnię przydomową

W praktyce zdarzają się nieprawidłowości w deklaracjach właściwości użytkowych, co może zostać wykryte podczas kontroli z urzędu na posesji, pokazując niezgodność z dokumentacją budowlaną. Taka sytuacja może skutkować traktowaniem systemu jako zwykłego szamba z obligatoryjnym usuwaniem nieczystości.

• Normy i certyfikaty: Aby oczyszczalnia ścieków spełniała unijne wymogi, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich testów oraz uzyskanie certyfikatu zgodności. Przeróbki tradycyjnych szamb nie są poddawane takim badaniom, co może skutkować brakiem zgodności z obowiązującymi przepisami prawnymi.

• Nośność, wytrzymałość, szczelność: Oczyszczalnie ścieków muszą spełniać określone wymagania dotyczące nośności, wytrzymałości oraz szczelności, co w przypadku przeróbek jest trudne do zweryfikowania i zagwarantowania.

W kontekście wkładów do szamb, często pojawiają się nieprawidłowe deklaracje właściwości użytkowych. Przykładowo, zakup wkładu do szamba pod określoną nazwą, taką jak „X”, może skutkować otrzymaniem deklaracji właściwości odnoszącej się do innego urządzenia, oznaczonego jako „Y”. Taka niezgodność może zostać ujawniona podczas kontroli urzędowej, co wykaże, że zainstalowane urządzenie różni się od zgłoszonego w dokumentacji budowlanej. W takim przypadku, system będzie traktowany jak tradycyjne szambo, wymagające regularnego wywozu nieczystości.

Z analiz, na przykład opinii Instytutu Techniki Budowlanej, wynika, że wkłady do szamb nie spełniają wymogów normy EN 12566-3, co oznacza brak zgodności z unijnymi wymaganiami dla biologicznych oczyszczalni ścieków. Norma ta jasno określa, iż zbiorniki bezodpływowe, zamontowane w gruncie, nie mogą być wykorzystywane jako baza dla przydomowych oczyszczalni ścieków.

Dodatkowo, w polskim prawie brak jest formalnej procedury umożliwiającej zgłoszenie przeróbki istniejącego szamba na oczyszczalnię ścieków. Obowiązujące procedury dotyczą wyłącznie budowy nowych oczyszczalni, co stanowi ważne wytyczne dla planujących modernizację systemów kanalizacyjnych, podkreślając potrzebę dokładnego zapoznania się z przepisami oraz uzyskania niezbędnych pozwoleń.

Wnioski: Klient nie zawsze zdaje sobie sprawę z oszustwa

• Nowa oczyszczalnia biologiczna: Inwestycja w nowoczesną, certyfikowaną oczyszczalnię biologiczną zazwyczaj jest bardziej korzystna, zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i ekologicznej. Nowe oczyszczalnie, wykonane z materiałów gwarantujących długotrwałą szczelność i efektywność, stanowią najlepsze rozwiązanie.

• Konsultacja z ekspertami: Zaleca się konsultacje z fachowcami w dziedzinie oczyszczalni ścieków, którzy mogą zaproponować rozwiązanie najlepiej dopasowane do indywidualnych potrzeb i warunków.

• Dokładność dokumentacji: Kluczowe jest, aby wszystkie dokumenty, w tym deklaracje właściwości użytkowych, precyzyjnie odpowiadały instalowanemu urządzeniu, aby uniknąć problemów podczas kontroli.

• Rozważenie alternatyw: Przed adaptacją szamba warto rozważyć zakup i instalację nowej oczyszczalni biologicznej, zgodnie z urzędowymi procedurami.

• Brak procedury zgłoszeniowej dla przeróbek: Brak formalnej procedury dla przeróbek szamba na oczyszczalnię podkreśla ryzyko i ograniczenia takiego przedsięwzięcia.

• Koszty długoterminowe: Należy uwzględnić nie tylko koszty instalacji, ale także potencjalne wydatki związane z niewłaściwym rozpoznaniem instalacji przez urzędnika i wynikające z tego konsekwencje finansowe.

Choć przeróbka szamba na oczyszczalnię może wydawać się opcją oszczędnościową, wiąże się z nią szereg groźnych sytuacji: technicznych, prawnych i ekologicznych. Brak zgodności z normami, potencjalna nieszczelność oraz ograniczona efektywność oczyszczania to tylko niektóre z wyzwań, które mogą pojawić się przy takim rozwiązaniu. Zaleca się rozważenie inwestycji w nową, certyfikowaną oczyszczalnię biologiczną, co długoterminowo może okazać się korzystniejszym i bezpieczniejszym wyborem.